Koha e parashikuar e leximit: 5 minuta
15 shtator 2025
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu nuk ka përjashtuar sulme të mëtejshme ndaj udhëheqësve të Hamasit pas sulmit të javës së kaluar në Katar, duke thënë se ata nuk do të kenë imunitet “kudo që të jenë”.
Duke folur në një konferencë të përbashkët për shtyp me Sekretarin e Shtetit të SHBA-së, Marco Rubio, në Jerusalem, Netanyahu tha se çdo vend kishte të drejtë “të mbrohej përtej kufijve të tij”.
Vendimi i Izraelit për të synuar udhëheqësit e lartë të Hamasit në Katar – një aleat i ngushtë i SHBA-së – shkaktoi zemërim ndërkombëtar dhe kritika nga Presidenti i SHBA-së Donald Trump. Hamasi tha se gjashtë persona u vranë, por udhëheqësit e tij mbijetuan.
Kur u pyet nëse SHBA-të kishin ndonjë përfshirje në sulm, Netanyahu u tha gazetarëve: “E bëmë vetë. Pikë.”
Takimi midis Rubios dhe Netanyahut vjen ndërsa udhëheqësit arabë mbajnë një samit në një shfaqje mbështetjeje për Katarin. Kryeministri i tij i kërkoi bashkësisë ndërkombëtare të ndalojë zbatimin e “standardeve të dyfishta” dhe të ndëshkojë Izraelin.
Në përgjigje të një pyetjeje nga BBC nëse sulmi i Izraelit kishte dëmtuar marrëdhëniet e SHBA-së në rajon, Rubio tha se Uashingtoni mbante “marrëdhënie të forta me aleatët tanë të Gjirit”.
Katari strehon një bazë ajrore të madhe amerikane dhe ka luajtur një rol kyç në ndërmjetësimin e përpjekjeve diplomatike për t’i dhënë fund luftës në Gaza, duke shërbyer si ndërmjetës i negociatave indirekte midis Hamasit dhe Izraelit.
Të dielën, Netanyahu u tha gazetarëve se marrëdhënia SHBA-Izrael ishte po aq e qëndrueshme sa gurët në Murin Perëndimor, ndërsa ai dhe Rubio bënë një vizitë të shkurtër në vendin e shenjtë në Qytetin e Vjetër të Jerusalemit.
Gjatë udhëtimit – në të cilin ata u shoqëruan nga ambasadori i SHBA-së në Izrael, Mike Huckabee – Rubio shkroi një shënim dhe e vendosi në mur, një ritual tradicional i kryer nga vizitorët. Burrat injoruan pyetjet e gazetarëve që përqendroheshin në sulmet e Izraelit në Katar.
Gjithashtu mendohet se janë diskutuar nga Netanyahu dhe Rubio edhe planet ushtarake izraelite për të pushtuar Qytetin e Gazës dhe zgjerimin e vazhdueshëm të vendbanimeve të Izraelit në Bregun Perëndimor të pushtuar.
Gjatë fundjavës, ushtria izraelite vazhdoi me prishjen e ndërtesave të banimit në Qytetin e Gazës dhe – sipas mediave lokale – tani është gati të fillojë operacionet tokësore në lagjet perëndimore të qytetit.
Ajo ka kërkuar që banorët e Qytetit të Gazës të largohen dhe të shkojnë në jug, në një zonë qendrore të Rripit të Gazës. Forcat Mbrojtëse të Izraelit (IDF) vlerësojnë se rreth 250,000 palestinezë kanë ikur, megjithëse besohet se qindra mijëra të tjerë kanë mbetur në zonë.
Disa thonë se nuk kanë mundësi të shkojnë në jug, ndërsa të tjerë thonë se Gaza jugore nuk është e sigurt pasi Izraeli ka kryer sulme ajrore edhe atje. Disa kanë thënë se janë përpjekur të shkojnë në jug, por nuk kanë mundur të ngrenë çadrat e tyre, kështu që janë kthyer në Qytetin e Gazës.
Takimi i Netanyahut dhe Rubios vjen përpara një sesioni të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së javën e ardhshme, në të cilën disa aleatë kryesorë të SHBA-së – përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Francën, Kanadanë, Australinë dhe Belgjikën – pritet të njohin Shtetin e Palestinës.
Kjo njohje e pritur ka intensifikuar debatin brenda Izraelit rreth të ardhmes së Bregut Perëndimor, me elementë më të ashpër të qeverisë që këmbëngulin se aneksimi është e vetmja mënyrë për të parandaluar një shtet palestinez.
Në fund të gushtit, qeveria izraelite dha miratimin përfundimtar për projektin e vendbanimeve E1 në lindje të Jerusalemit, i cili, në fakt, do ta ndante Bregun Perëndimor në dy pjesë – duke ndarë popullsitë palestineze në veri dhe në jug.
Duke nënshkruar një marrëveshje për të ecur përpara me E1 të enjten e kaluar, Netanyahu tha: “Ne do ta përmbushim premtimin tonë se nuk do të ketë shtet palestinez. Ky vend na përket neve.”
Më herët këtë muaj, Ministri i Financave i Izraelit, i ekstremit të djathtë, Bezalel Smotrich, zbuloi propozimin e tij për aneksimin e afërsisht katër të pestave të Bregut Perëndimor.
Izraeli ka ndërtuar rreth 160 vendbanime ku janë strehuar 700,000 hebrenj që kur pushtoi Bregun Perëndimor dhe Jerusalemin Lindor – tokë që palestinezët e duan, së bashku me Gazën, për një shtet të ardhshëm të shpresuar – gjatë luftës së Lindjes së Mesme të vitit 1967. Rreth 3.3 milionë palestinezë jetojnë përkrah tyre.
Vendbanimet janë të paligjshme sipas ligjit ndërkombëtar.
Të hënën në mbrëmje, Rubio do të vizitojë parkun arkeologjik të Qytetit të Davidit, i cili u krijua nga një organizatë kolonësh në lagjen palestineze të Silwan, në Jerusalemin Lindor të pushtuar.
Ai do të marrë pjesë në përurimin e “Rrugës së Pelegrinazhit”, një tunel i gërmuar nën shtëpitë palestineze që thuhet se shënon rrugën e një rruge të epokës romake që ndiqnin pelegrinët drejt tempullit biblik që dikur ndodhej në vendin e njohur për hebrenjtë si Mali i Tempullit dhe për myslimanët si al-Haram al-Sharif (Fisnike e Shenjtë).
Kritikët thonë se parku i Qytetit të Davidit është një përpjekje për të politizuar arkeologjinë, në kurriz të banorëve palestinezë.
