Koha e parashikuar e leximit: 2 minuta
20 qershor 2025
Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA) konfirmoi të premten se disa ndërtesa kryesore në reaktorin e ujit të rëndë në Arak (Khondab), në Iran, janë dëmtuar si pasojë e sulmeve izraelite të ndërmarra të enjten. Fillimisht dëmet nuk ishin të dukshme, por sipas vlerësimeve të mëvonshme të agjencisë, ndërtesat kryesore të objektit, përfshirë edhe njësinë e distilimit, kanë pësuar dëmtime.
Ministri i Jashtëm iranian, Abbas Araghchi, reagoi ashpër duke e cilësuar bombardimin si shkelje të Kartës së Kombeve të Bashkuara. Ai i bëri thirrje Këshillit të Sigurimit të OKB-së që të marrë masa kundër Izraelit për sulmin ndaj një objekti bërthamor. “Nëse Këshilli dështon të veprojë, ai duhet t’i japë llogari bashkësisë ndërkombëtare përse parimet ligjore ndërkombëtare zbatohen në mënyrë selektive në një çështje kaq kritike,” tha Araghchi. Ai shtoi se, nëse rrjeti ndërkombëtar për mospërhapjen bërthamore shembet në të ardhmen, përgjegjësia do të bjerë mbi Këshillin dhe Izraelin.
Nga ana e saj, Izraeli konfirmoi sulmin ndaj objektit në Arak, të cilin e përshkroi si “joaktiv”, duke deklaruar se qëllimi ishte parandalimi i përdorimit të mundshëm të tij për ndërtimin e armëve bërthamore. Megjithëse Irani ka këmbëngulur se programi i tij bërthamor ka vetëm qëllime paqësore, inspektorët ndërkombëtarë dhe agjencitë e inteligjencës nuk kanë gjetur prova që sugjerojnë ndërtimin e armëve bërthamore.
Reaktori bërthamor në Arak nuk është përfunduar plotësisht, për shkak të presionit ndërkombëtar mbi Iranin për të ndaluar përhapjen e teknologjisë bërthamore që mund të përdorej për qëllime ushtarake. Sidoqoftë, impianti i ujit të rëndë ka qenë funksional për vite.
Drejtori i Përgjithshëm i IAEA-së, Rafael Grossi, siguroi se nuk ka pasur pasoja radiologjike, pasi reaktori nuk ishte funksional dhe nuk përmbante material bërthamor në momentin e sulmit.
