Si do të ndikonin tarifat e Trump mbi qytetarët e zakonshëm evropianë? 

Koha e parashikuar e leximit: 4 minuta

14 mars 2025

Një luftë tregtare transatlantike mund të jetë në rrugë. Komisioni Evropian është përgjigjur me masa të ngjashme, duke synuar produkte të ndryshme amerikane. Por çfarë do të thotë kjo për evropianët e zakonshëm?

Spektri i një lufte tregtare transatlantike shfaqet përsëri mbi SHBA dhe BE. Më 12 mars, SHBA aplikoi një tarifë prej 25% për importet e çelikut dhe aluminit dhe BE-ja u përgjigj me kundërmasa.

Në deklaraten e saj , presidentja e Komisionit Ursula von der Leyen theksoi se tarifat “janë të këqija për biznesin dhe më keq për konsumatorët”.

Euronews u përpoq të zbulonte pse.

Me bazë në Bruksel, ekonomisti Vassilios Psarras, një ekspert në DeHavilland Europe, argumentoi se bazuar në ortodoksinë ekonomike, tarifat nuk do të jenë kurrë fitimprurëse.

“Çdo politikë tarifore që do të ndikojë në mjetet e prodhimit. Pra, kur bëhet fjalë për rezervat, rezervat natyrore si çeliku dhe alumini përfundimisht do të kenë ndikim në makinën e prodhimit në nivel të Bashkimit Evropian,” tha ai për Euronews.

“Megjithatë, ne nuk mund të jemi të sigurt nëse këto tarifa, veçanërisht, shoqërohen me politika shtesë nga institucionet e BE-së, kjo përgjigje prej 26 miliardësh tarifash nga BE-ja do të krijojë, në fund të fundit, një ndikim inflacioniste për qytetarët e BE-së.

Hulumtimet tregojnë se tarifat do të godasin së pari SHBA-në

Hulumtimi më i fundit nga instituti gjerman Kiel Institute tregon se tarifat e ngritura nga SHBA ndaj Bashkimit Evropian, para së gjithash, do të dëmtojnë SHBA-në kur bëhet fjalë për inflacionin, nivelet e punësimit dhe nivelin e rritjes.

Por çfarë ndodh me qytetarët evropianë?

“Ndikimi tek qytetarët europianë është diçka që nuk mund ta parashikoj për momentin, sepse ka kanale të ndryshme sesi tarifat mund të ndikojnë në fund te qytetarët”, tha Psarras, duke shtuar se qytetarët mund ta kalojnë konsumin e tyre tek mallrat vendase kur shohin që ato të importuara po rriten.

“Megjithatë, ne kemi edhe dy probleme shumë të rënda për të menduar, që do të jetë reagimi monetar dhe reagimi i tregut financiar.” 

A kanë evropianët alternativa të mjaftueshme?

Por a do të jenë në gjendje qytetarët e BE-së të gjejnë alternativa nëse disa produkte bëhen shumë të shtrenjta?

Psarras mendon se BE-ja mund të zëvendësojë, nëse jo të gjitha, shumicën e produkteve amerikane, siç janë automjetet elektrike.

“Ne pamë se me rënien e shitjeve të Tesla-s, por edhe një nga mjetet më të ashpra të AI-së së plotë që është përdorur, ChatGPT mund të zëvendësohet në fakt nga alternativa franceze Mistral AI. Mendoj se edhe nëse marrim parasysh disa nga produktet më të përdorura, ndoshta me përjashtim të Google, supozoj si një motor kërkimi, shumica dërrmuese mund të zëvendësohen realisht Psarrat.”

Psarras nuk përjashton skenarin e një recesioni në SHBA me efekte në mbarë botën.

“Ne jemi ende të pasigurt se çfarë do të ndodhë me SHBA-në dhe rrjedhimisht me rritjen ndërkombëtare. Sepse tani gjithnjë e më shumë analistë po diskutojnë perspektivat e një recesioni të SHBA-së. Edhe Donald Trump, gjatë fjalimit të tij për gjendjen e Bashkimit së fundmi, përmendi se gjërat mund të përkeqësohen përpara se të përmirësohen. Dhe nëse e mbajmë këtë parasysh, kjo mund të përkthehet në një recesion të ketë një ndikim në mbarë botën”.

Një recesion i SHBA me efekte globale është tani një skenar i mundshëm

Sipas analistit, BE-ja mbetet e varur nga sistemi financiar amerikan. Një recesion i mundshëm në SHBA mund të ndikojë në ekonominë evropiane sepse BE-ja nuk do të jetë imune ndaj pasojave.

Psarras shpjegoi se megjithëse BE-ja ka reaguar ndaj krizave globale në mënyrë më efektive në të kaluarën, ajo është ende mjaft e papërgatitur për t’u marrë me një recesion të gjerë global dhe se kjo duhet të ndryshojë.