Koha e parashikuar e leximit: 3 minuta
13 korrik 2025
Presidenti amerikan Donald Trump ka intensifikuar sërish ofensivën tregtare ndaj Bashkimit Evropian, duke kërcënuar me një dyfishim të tarifave nëse Brukseli kundërpërgjigjet ndaj politikave të tij.
Trump, i inatosur nga dështimi për të arritur marrëveshjet tregtare të premtuara në 100 ditët e para të mandatit, dhe i inkurajuar nga të ardhurat rekord prej mbi 100 miliardë dollarësh nga tarifat që prej fillimit të vitit, ka vendosur të rikthejë presionin mbi Evropën.
Në muajin maj ai pretendoi se kishte arritur mbi 200 marrëveshje tregtare, ndërsa në realitet janë formalizuar vetëm tri: me Britaninë, Kinën (një armëpushim i përkohshëm) dhe Vietnamin (një marrëveshje gjysmake që rrezikon të dështojë). Tani, përballë një ekonomie amerikane që po ngadalësohet, një inflacioni ende të butë dhe mungesës së reagimeve të ashpra të tregjeve financiare, Trump po përpiqet të shfrytëzojë pozicionin e dobët të BE.
Letra kërcënuese dhe “testimi” i Evropës
Në një letër të bërë publike dje, më pak se tre javë para skadencës së vetëshpallur për negociatat, Trump kërcënoi BE-në me rritjen e tarifave deri në 60% nëse Brukseli kundërpërgjigjet me masa reciproke. Deri tani, BE-ja ka ndjekur një linjë pajtimi, duke mos zbuluar paketat e kundërsanksioneve prej 21 dhe 95 miliardë eurosh që ka përgatitur, dhe madje ka bërë një hap pas duke përjashtuar korporatat amerikane nga një regjim tatimor i ri mbi multinacionalet.
Sipas Corriere della Sera, presidenti amerikan i trajton evropianët si një partner më të dobët dhe më të ndarë, në krahasim me kinezët apo britanikët, të cilët i ka trajtuar me më shumë respekt falë “kartave” që kanë në dorë. Xi Jinping, për shembull, mund të mbyllë eksportet e tokave të rralla jetike për industrinë hi-tech, ndërsa BE-ja nuk ka të tilla levëra dhe është i përçarë mes interesash kombëtare.
Çfarë kërkon Trumpi?
Trump kërkon më shumë blerje evropiane të gazit amerikan dhe të armëve, dhe përjashtime sektoriale të ngjashme me ato që arriti Britania për industrinë e saj ajrore dhe automobilistike. Por BE-ja eksporton mbi 4,5 milionë automjete në SHBA, shumë më tepër se shifrat britanike, dhe për Trump një përjashtim i tillë do të dukej si dorëzim i strategjisë së tij.
Për më tepër, ai shpreson të shfrytëzojë ndasitë brenda BE-së. Kancelari gjerman Merz, për shembull, propozon të fokusohet vetëm te katër sektorë (automobil, kimik, farmaceutik, mekanik), duke anashkaluar ushqimin, që është thelbësor për Italinë.
Pse tani?
Sipas analistëve të cituar nga Corriere della Sera, Trump ndien se momenti është i favorshëm: ekonomia amerikane ende ka të ardhura nga tarifat dhe tregjet nuk janë tronditur seriozisht. Ai mbetet i bindur se shkurtimet e tij të taksave do të prodhojnë një rritje ekonomike deri mbi 6% në vit, një pritshmëri që ekspertët e Wall Street, madje edhe ata republikanë, e konsiderojnë të pamundur.
Ndërkohë, për BE-në, sfida mbetet të ruajë unitetin dhe të mos bjerë pre e “bullizmit ekonomik” amerikan.
